بیوگرافی کامل داریوش اقبالی(ابرمرد موسیقی ایران) بخش سوم

بیوگرافی کامل داریوش اقبالی(ابرمرد موسیقی ایران) بخش سوم

از دیگر رویدادهای سال 1356، ماجرای دوستی و عشق شدید داریوش و گوگوش بود. این موضوع در بیش‌تر نشریات هنری مورد انعکاس یافت. هرهفته شایعاتی پیرامون ازدواج این دو مطرح می شد. حتا این دو، دست به اجرای مشترکی نیز زدند و ترانه‌ای تحت نام«آیرلیق» نیز با اجرای مشترک این دو از رادیو دریا پخش شد. اگرچه  درحال حاضر نسخه‌ی اجراشده‌ی مجزای این دو از این ترانه موجود می‌باشد.
حتا در نشریات این سال، خبر از آلبومی مشترک توسط داریوش و گوگوش نیز بود که طی آن هرکدام اجراهای منتشرشده‌ی دیگری را بازخوانی کنند. سخن از تمرینات برای ضبط آلبوم نیز به میان آمد اما پس از جدایی این دو، ماجرا فیصله یافت.

بخش اول این بیوگرافی را از این قسمت دنبال نمایید

بخش دوم این بیوگرافی را از این قسمت دنبال نمایید

در اقدامی عجیب این دو در بهار 1357 از یک‌دیگر جدا شدند و هر دو در اقدامی عجیب‌تر دست به ازدواج زدند. داریوش نخستین ازدواج خود را در تابستان 57 انجام می‌دهد و گوگوش نیز در همان تاریخ با شخصی به نام همایون مصداقی دست به ازدواج سوم خود می‌زند.

داریوش به قول خود تا پیش از ماجرای اسیدپاشی ممنوع‌الخروج بوده که پس از این حادثه و جهت معالجه‌ی صورت‌اش، دست به سفری در همان سال 56 به مدت کوتاهی می‌زند.
در شهریور 56 و در همان ایامی که داریوش بر اثر اسید پاشی در بیمارستان بستری بود، واروژان خالق بسیاری از ملودی‌های نوین، ره به دیار دیگر می‌سپارد. ظاهرن در روز خاک‌سپاری هنرمندان اندکی شرکت کرده بودند.

در زمستان 56 داریوش آلبومی تحت‌نام«گلایه‌ها» را با «منوچهر چشم‌آذر» کار می‌کند.
این آلبوم توسط شرکت«سی‌بی‌اس رکورد» که در خیابان عباس‌آباد، خیابان پاکستان، کوی دوم، شماره سیزده واقع شده بود، منتشر و پخش گردید.
در طرف اول این نوار، ترانه‌های«سال دوهزار»، «سقوط» و «داد از این دل» قرار داشت و در طرف دوم نیز ترانه‌ی«گلایه» جای گرفته بود.

این آلبوم در استودیو پاپ و به صدابرداری«محسن کلهر»، «ناصر فرهودی» و «رحیم ناجی» ضبط شده بود.

در نظرسنجی سال 1356 هفته‌نامه‌ی«جوانان» و «ستاره‌ی سینما» داریوش عنوان بهترین خواننده را کسب می‌کند.

آثار منتشرشده‌ی داریوش در سال 1356

» به خود رسیدن»
کلام: شهیار قنبری
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: فروردین 1356
مطلع :
بی‌همگان به سر شود، بی تو به سر نمی‌شود
داغ تو دارد این دل‌ام، جای دگر نمی‌شود.

 «اجازه»
کلام: رضا عطایی
ملودی و تنظیم: واروژان
انتشار: فروردین 56
مطلع :
کوهو می‌ذارم رو دوش‌ام، رخت هر جنگ‌و می‌پوشم
موج‌و از دریا می‌گیرم، شیره‌ی سنگ‌و می‌دوشم

»رضا عطایی» سراینده‌ی ترانه‌ی«اجازه» که از فعالین عرصه‌ی تاتر بود، بر اثر سانحه‌ی غرق شدن، پیش از انقلاب درگذشت.

» فریاد زیر آب«کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی و تنظیم: بابک بیات
انتشار: فروردین 1356
مطلع :
ضیافت‌های عاشق را خوشا بخشش خوشا ایثار
خوشا پیداشدن در عشق برای گم شدن در یار

» سال دوهزار»
کلام: اردلان سرفراز
ملودی و تنظیم: منوچهر چشم آذر
انتشار: زمستان 1356
مطلع :
سال سقوط، سال فرار، سال گریز و انتظار
فصل شکفتن فلز، سال سیاه دوهزار

« سقوط»
کلام: شهیار قنبری
ملودی و تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: زمستان 1356
مطلع:
وقتی که گل درنمیاد، سواری این ور نمیاد
کوه و بیابون چی چیه؟

» داد از این دل»
کلام: باباطاهر
ملودی: پرویز مقصدی
تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: زمستان 1356
مطلع :
دو زلفونت بود تار ربابم
چه می‌خواهی از این حال خرابم

» گلایه‌ها»
کلام: اردلان سرفراز
ملودی و تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: زمستان 1356
مطلع :
برای گفتن من، شعر هم به گل مانده
نمانده عمری و صدها سخن به دل مانده

» قلندر»
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: زمستان 1356
مطلع :
دربه‌در همیشه‌گی، کولی صد ساله من‌ام
خاک تمام جاده‌هاست جامه‌ی کهنه‌ی تن‌ام

» جشن دلتنگی»
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی و تنظیم: آندرانیک
انتشار:اسفند 1356
مطلع :شب آغاز هجرت تو، شب در خود شکستن‌ام بود
شب بی‌رحم رفتن تو، شب از پا نشستن‌ام بود

» رهگذر عمر«
کلام: تورج نگهبان
ملودی: بابک افشار
تنظیم: ناصر چشم‌آذر
انتشار: ؟
مطلع :
رهگذار عمر سیری در دیاری روشن و تاریک
رهگذار عمر راهی بر فضایی دور یا نزدیک

این اجرا به نقل از«تورج نگهبان» در یکی از سریال‌های تلویزیونی پیش از انقلاب مورد استفاده قرار گرفت.

در سال 1357 و با زبانه کشیدن شعله‌های انقلاب، فضای هنری نیز تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. در اوایل سال 1357 بار دیگر اجرایی از ترانه بوی خوب گندم منتشر می‌شود به‌شکلی که در بسیاری از رنکینگ‌های هفته، این اجرا در صدر قرار می‌گیرد.

 در تابستان 1357 آلبومی تازه از داریوش تحت نام» آی عشق» منتشر می شود. در این آلبوم ترانه‌هایی چون نجات، ای عشق، نیستی، دیوار وفاجعه جای گرفتند.

در اویل 1357 اخباری در رابطه با حضور هنرمندان در ویلای داریوش در شمال مطرح می‌شود .

در اواخر شهریور 1357 داریوش از کشور خارج می‌شود و برای معالجه صورت‌اش به لندن مسافرت می‌کند.

روز به روز اوضاع کشور وخیم‌تر و وخیم‌تر می‌شود به شکلی که در بهمن این سال حکومت پادشاهی سرنگون می‌شود.

در زمان انقلاب، داریوش در کشور انگلیس حضور داشت و پس از شروع اعدام‌ها در کشور و موج سرکوب و اختناق در میهن، در اولین سال انقلاب یعنی در سال 1358 داریوش آلبومی تحت نا« وطن» را با حضور ایرج جنتی‌عطایی و بابک بیات در شهر برمس در جنوب انگلیس منتشر می‌کند.بسیاری از اجراها، کارهایی بود که داریوش در ایران ضبط کرده بود و با خود به خارج آورده بود. ترانه‌ی مار در محراب در واقع نخستین مانیفستایرج جنتی‌عطایی و داریوش پیرامون حکومت تازه به قدرت رسیده بود.

در این آلبوم ترانه های زیر موجود بود:
وطن- مرگ شب – صدایم کن- سرگردان- مصلوب – هم‌رنج

نکات قابل اشاره در آلبوم وطن:
یک) دکلمه‌ی«هم‌رنج» شعرخوانی»ایرج جنتی‌عطایی» بود که در این آلبوم با موزیک»بابک بیات «همراه شد.
دو) ترانه‌ی»سرگردان» بار دیگر نیز در دهه‌ی شصت توسط داریوش با تنظیمی تازه بازخوانی شد .
سه) آهنگ»مصلوب» نیز یکی دیگر از اجراهای داریوش در داخل کشور بود که یک سال پس از اجرا، در خارج از کشور منتشر شد.
چهار)«بابک بیات «یار دیرین« داریوش» پس از انتشار این آلبوم و پس از درگذشت پدرش به ایران برمی‌گردد و داریوش نیز پس از دو سال زنده‌گی کردن در انگلیس، به دعوت«احمد محمود» به لس‌انجلس کوچ می‌کند تا جمع سه نفری داریوش، ایرج جنتی‌عطایی، بابک بیات از هم بپاشد.

آثار منتشرشده از داریوش در سال 1357 و 1358

» آی عشق»
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: داود بهبودی
تنظیم: اریک
انتشار: تابستان 1357
مطلع :
عشق به شکل پرواز پرنده‌س
عشق خواب یه آهوی رمنده‌س

» نیستی«
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: منوچهر چشم آذر
انتشار: تابستان 1357
مطلع :
چنان دل کندم از دنیا که شکل‌ام، شکل تنهایی است
ببین مرگ مرا در خویش، که مرگ من تماشایی است

» نجات»
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: جمشید زندی
تنظیم: داود اردلان
انتشار: تابستان 1357

مطلع :
نجات من به دست توست، از این محبس نجات‌ام ده
لباس کهنه‌ی تن را بسوزان و حیات‌ام ده

» فاجعه»
کلام: ایرج جنتی عطایی
ملودی: داریوش اقبالی
تنظیم: داود اردلان
انتشار: تابستان 1357
مطلع :
بخواب ای مهربان! ای یار! بخواب ای کشته‌ی بیدار!
بخواب ای خفته‌ی گلگون! بخواب ای غوطه‌ور در خون

این ترانه به مناسبت تظاهرات شهریورماه سال 57 نوشته و اجرا شد. ظاهرن مامورین ساواک درخواست تغییر کلمه‌ی عاشورا را در قسمتی از ترانه داشته‌اند.

»دیوار»
کلام: حسین منزوی
ملودی: داود بهبودی
تنظیم: اریک
انتشار: تابستان 1357
مطلع:

 از زمزمه دلتنگ‌ایم، از همهمه بیزاریم
نه طاقت خاموشی، نه میل سخن داریم

» وطن«
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی: برگرفته از آهنگ«راین» نوشته‌ی خوزه فلیسیانو
تنظیم: واروژان
انتشار: 1358
مطلع :
وطن پرنده‌ی پر در خون، وطن شکفته گل در خون
وطن فلات شهیدان شب، وطن پا تا به سر خون

» مار در محراب» (مرگ شب(
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی: پرویز مقصدی
تنظیم: منوچهر چشم آذر
انتشار: 1358
مطلع :
برای من که دربندم، چه اندوه‌آوری ای تن
فراز وحشت داری، فرود خنجری ای تن

» صدایم کن»
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی و تنظیم: عباس خوش‌دل
انتشار: 1358
مطلع :
صدایم کن! ای صدای تو شیشه‌ی شب را سنگ ویرانی
صدایم کن! ای صدای تو پرده‌ی شب را چنگ ویرانی

» سرگردان«
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی و تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: 1358
مطلع :
از عذاب جاده خسته نرسیده و رسیده
آهی از سر رسیدن نکشیده و کشیده 

» مصلوب»
کلام: اردلان سرفراز
ملودی و تنظیم: صادق نوجوکی
انتشار: 1358
مطلع: به صلیب صدا مصلوب‌ام ای دوست!
تو گمان مبری مغلوب‌ام ای دوست!

» هم‌رنج»
شعر: ایرج جنتی‌عطایی
موسیقی: بابک بیات
انتشار : 1358
مطلع: هر کسی هم‌رزمی، هم‌خشمی، هم‌رنجی دارد
هر کسی هم‌بزمی، هم‌دستی، هم‌گنجی دارد

آثار متفرقه

»همیشه غایب»
کلام: شهیار قنبری
ملودی: ویلیام خنو
تنظیم: واروژان
مطلع: یک نفر میاد که من منتظر دیدنشم
یک نفر میاد که من تشنه‌ی بوییدنشم

 « نفس»
کلام: شهیار قنبری
ملودی و تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1356
مطلع: اگه حتا بین ما، فاصله یک نفسه، نفس منو بگیر

در میان آثار موجود از داریوش، پاره‌ای نیز کارهای متفرقه موجود است. البته نکته‌ی مهمی که می‌بایست درنظر گرفته شود این است که بسیاری از کارهایی که توسط خواننده‌گان دیگر نیز خوانده شده، متاسفانه توسط کمپانی‌های موسیقی با نام داریوش منتشر گردیده، درحالی که خواننده«داریوش» نیست.
از کارهای متفرقه‌ای که خواننده‌ی آن داریوش است می‌توان به اجرای ترانه‌ی همیشه‌غایب و نفس از«شهیار قنبری» اشاره داشت.
ترانه‌ی»همیشه‌غایب» را قرار بوده داریوش در شهریور1353  ضبط کند و لیکن در شبی که داریوش قرار بوده به استودیو برود، توسط مامورینساواک دستگیر و به زندان اوین برده می‌شود . درنتیجه این ترانه توسط فریدون فروغی و با ملودی ویلیام خنو اجرا می‌گردد. حال این‌که داریوش آیا پس از آزادی از زندان این ترانه را اجرا کرده، بحث دیگری است.

ترانه‌ی نفس نیز مربوط به دورانی است که داریوش و گوگوش در سال 1356 و اوایل 1357 رابطه‌ی احساسی بسیار نزدیکی داشتند. در نشریات سال 1356 آمده که حتا آلبومی را که گوگوش در زمستان56  منتشر کرد و در آن ترانه‌هایی چون»هجرت»، «دریغ»، «مرهم «و.. آمده را داریوش برای‌اش گل‌چین و انتخاب ترانه کرده است.
اما بسیاری از آثاری که در طی این سال‌ها به نام داریوش منتسب گشته، درواقع مربوط به خواننده‌ی دیگری است .
خواننده‌گانی چون»فرزین»، «کامران» و«پرویز» از جمله افرادی هستند که اجراهای‌شان را کمپانی‌های انتشار نوار متاسفانه به نا«داریوش» وارد بازار کرده‌اند. برای این‌که به اصل موضوع بیش‌تر پی ببرید دو مصاحبه از کامران و فرزین را برای‌تان نقل می‌کنم تا باورپذیری آن برای‌تان راحت‌تر باشد.

هفته‌نامه‌ی جوانان - بیست‌وچهارم خردادماه 1355

فرزین :به دنیای موسیقی باید رنگ تحول داد.

»چندی پیش در شوی تلویزیونی قریب‌افشار، جوانی که ته‌ریشی به صورت داشت، چند ترانه اجرا کرد که مورد توجه مردم قرار گرفت. این جوان که نام‌اش فرزین اعلام شده بود صدای خوب و گیرایی داشت، ولی فردای آن روز عده‌ای وی را متهم به تقلید از صدای داریوش نمودند. حتا آن‌ها که صدای‌اش را پسندیده بودند گفتند افسوس که این از راه‌رسیده هم تحت تاثیر داریوش است.

در گفت‌وگویی که با فرزین داشتیم گفت: من هیچ‌وقت مقلد کسی نبوده و نخواهم بود. من خواننده‌گی را از پنج سال پیش شروع کردم و صدای من از همان زمان‌ها موجود است و نشان می‌دهد که صدای امروز من، همان صدای سال‌ها پیش است.

شاید باور نکنید که عده‌ای سودجو به خاطر شهرت داریوش صفحات» مسافر» و «کوچه« را که من خوانده بودم با نام«داریوش» وارد بازار کردند و در آن موقع هیچ‌کس متوجه نشد که این صفحات با صدای من ضبط شده است. با این که در آن زمان اشتیاق زیادی به خواندن داشتم لیکن مشکلاتی از قبیل تهیه‌ی شعر و آهنگ و عدم امکانات لازم موجب گردید تا خواننده‌گی را برای مدتی کنار بگذارم. مشکلات موجود در راه خواننده‌گی تا آن حد بود که تصمیم داشتم به هیچ‌وجه گرد این کار نگردم، ولی تشویق دوستان و وسوسه‌ی دنیای موزیک، دوباره مرا به این راه کشاند. خوش‌بختانه مشکلات گذشته مرتفع شده، رادیو وتلویزیون به جوان‌ها میدان داده و اشخاصی چون مسعود امینی، حسین واثقی و چند تن دیگر حاضر شده‌اند از جهت شعر و آهنگ مرا در این راه یاری دهند. این‌بار با دست پُر به میدان بازگشته‌ام و با آهنگ غروب ده «جنوبی «دوره‌ی جدید کارم را شروع خواهم کرد.

بعد از«غروب ده» به ترتیب»ابر سیاه»، «خدا»، «خداحافظ »، «آب» و «پاپتی» را اجرا خواهم کرد که به موفقیت آن‌ها اطمینان دارم.

مسعود امینی که در آینده ترانه‌سرای آهنگ‌های فرزین خواهد بود گفت: با همین ترانه‌ی»غروب ده» روشن خواهد شد که صدای فرزین از خیلی‌ها بهتر است و بایستی حمایت لازم از این جوان‌ها بشود تا دنیای موزیک دچار یک‌نواختی و رکود نشود.«

همان گونه که مشاهده می‌کنید دو ترانه‌ی»مسافر» و«کوچه» را فرزین خوانده بوده ولی متاسفانه به»داریوش» منتسب شده است.

هم‌چنین ترانه‌ی دیگری که به داریوش منتسب شده، ترانه‌ی تویی نازنین‌ام هست که توسط خواننده‌ای به نام پرویز خوانده شده بود: «تویی نازنین‌ام صمیمی‌ترین‌ام، الهی بمیرم، غم تو نبینم»

کامران نیز دیگر خواننده‌ای بود که با توجه به تقلید از»داریوش» چند کارش به داریوش منتسب گشت.

هفته‌نامه‌ی جوانان -  دوشنبه بیست‌ویکم مهرماه 1354

کامران: آهنگ جدایی را من خوانده‌ام و کمپانی‌ها مردم را به اشتباه انداخته‌اند.

»کامران خواننده‌ی جوان از چند کمپانی و پخش‌کننده‌ی نوار کاست به دادگستری شکایت نموده و ادعا کرد که یکی از آهنگ‌هایش را به نام»جدایی»به اسم خواننده‌ی دیگری به بازار داده‌اند. کامران که با آهنگ»دل‌ام می‌لرزه «در شو« فریدون فرخزاد» به شهرت رسید، اخیرن آهنگ و شعری ازمسعود امینی به نام « بوی تن تو» و یا «جدایی «که چند کمپانی از جمله استریو دیسکو به علت شباهت حیرت‌انگیزی که صدای کامران با یک خواننده معروف سابق دارد آن را به نام خواننده‌ی معروف سابق به بازار عرضه داشته‌اند.

کامران می‌گوید من ماه‌ها برای تهیه‌ی این شعر و آهنگ و ضبط آن زحمت کشیدم ولی متاسفانه این کمپانی‌ها با سوءاستفاده از شباهت صدا، همه‌ی امید مرا به باد دادند. آن‌ها این آهنگ و شعر مرا با صدای خودم به نام خواننده‌ی دیگری به بازار داده و همه‌ی مردم را به اشتباه انداخته‌اند. من که این چنین سرخورده و ناامید شده بودم عاقبت به قانون پناه بردم تا بلکه تکلیف مرا روشن کند.»

یاور اقتداری خواننده‌ی پاپ داخل کشور نیز در اوایل دهه‌ی هفتاد شمسی، آلبومی را از اجراهای گوگوش و داریوش در پیش از انقلاب به شکل غیرمجاز و تحت نام«یاور» وارد بازار کرد تا بسیارانی را دچار اشتباه کند که داریوش کارهای گوگوش را بازخوانی کرده است. از جمله قصه‌ی وفا،همسفر و هم‌خونه کارهایی است که بسیارانی به اشتباه تصور می‌کنند داریوش آن را خوانده، درحالی که خواننده‌ی آن یاور اقتداری است و نه داریوش.

پیرامون آثار منتشرشده‌ی داریوش در حد فاصل سال‌های 1358 تا 1368 باید به موضوعی اشاره کنم. طبیعتن برای این‌که بتوان به سال دقیق انتشار این آلبوم‌ها در بازه‌ی زمانی مورد اشاره پی برد، می‌بایست به کاور اصلی این آلبوم‌ها در زمان انتشار دسترسی داشت. متاسفانه منابع من پیرامون این موضوع بسیار ناچیز بودند، اما برای این‌که هیچ سالی را بدون مدرک ذکر نکرده باشم، لذا تمام شواهد و قرائن‌ام را با شما درمیان می‌گذارم به این امید که به یک نتیجه‌ی دل‌خواه در این رابطه دست بیابیم.

داریوش در برنامه‌ی آنکات و در مصاحبه با«علیرضا امیرقاسمی» درباره‌ی اولین کار پس از انقلاب‌اش در لس‌انجلس بیان داشت که آلبومی تحت نام «داریوش دیروز و امروز» را منتشر کرده است. در رابطه با این موضوع، ماجرا را از فرید زولاند پرسیدم و ایشان در پاسخ به من این‌گونه نوشتند:«آلبوم نامه به وطن در سال 1980 در لس‌انجلس منتشر شد و تهیه کننده خودم ( فرید زولاند ) بودم.»

آن‌چه که روشن است این است که این آلبوم به آهنگ‌سازی و تهیه‌کننده‌گی فرید زولاند ساخته و منتشر شده است. در این آلبوم مجموعن پنج آهنگ جای داده شد: «نامه به وطن»، «پند حافظ »، «ولایت»، «گره کور» و«وطن».

تمامی آهنگ‌ها ساخته‌ی«فرید زولاند» بود به‌جز آهنگ«وطن» که پیش از این در انگلیس منتشر شده بود و مجددن داریوش آن را در این آلبوم نیز جای داده بود.

شعر«نامه به وطن» سروده‌ی«سیداشرف‌الدین حسینی» بود که در دوران مشروطه آن را نوشته بود و انتخاب فرید زولاند و داریوش در کار بر روی این شعر به دلیل مناسبت فراوان با آن روزهای میهن، بسیار قابل توجه است.

یاران منشینید خموش ایران در سایه‌ی دار است
زیر ساطور تبه‌کاران است منشینید خموش

شعر«پند حافظ» نیز که توسط «فرید زولاند» آهنگ‌سازی شد را حافظ در دورانی سروده بود که ریاکاری و تظاهر شبیه دوران آقایان تازه به قدرت رسیده بود. ظاهرن شعر«پند حافظ» را پدر داریوش«محمود اقبالی» برای ایشان فرستاده بود و از او خواسته بود که حتمن این شعر را اجرا کند.

این چه شوری است که در دور قمر می‌بینم
همه آفاق پر از فتنه و شر می‌بینم

تمامی آثار آلبوم«نامه به وطن» توسط آندرانیک تنظیم شد. در رابطه با سال انتشار آلبوم«نامه به وطن» یا همان«داریوش امروز» روایت‌ها مختلف است. فرید زولاند آهنگ‌ساز این آلبوم سال 1980 یا همان 1359 شمسی را سال انتشار می‌داند.

اما کاور آلبومی که در حال حاضر در بازار موجود است و توسط شرکت پارس ویدیو تجدید چاپ شده، سال 1984 ( 1363) را سال انتشار آلبوم می‌داند.

آهنگ«پند حافظ » در شوی نوروزی 1363 تلویزیون«جام جم» گنجانده شده است.

اگرچه تصور خود من تا پیش از این مسئله، این بود که نخستین آلبوم داریوش در لس‌انجلس آلبوم«خاک خوب من» است، ولی پس از دیدن مصاحبه‌ی داریوش در آنکات که معتقد بود نخستین کار همان«نامه به وطن» بوده است، من نیز تجدید نظر کردم.

در سال 1361 داریوش و هایده آلبوم مشترکی را وارد بازار می‌کنند. در این آلبوم سه اجرا از داریوش و به آهنگ‌سازی صادق نوجوکی گنجانده شد: «ندیم»، «روزگار نامهربان» و «نشانی از تو می‌بینم» سه آهنگی بود که صادق نوجوکی برای داریوش ساخت و دکتر ایرج رزمجو سراینده‌ی هر سه ترانه بود. ترانه‌ی«ندیم» در شوی نوروزی 1362 تلویزون«جام جم» پخش شد.

در آن روزها«صادق نوجوکی» فعالیت گسترده‌ای با«هایده» داشت.اگرچه به اعتقاد من، این سه آهنگ در قیاس با دیگر ساخته‌های«نوجوکی» از درجه‌ی پایین‌تری برخوردار است و کلام«ایرج رزمجو» نیز متاسفانه یارای نزدیکی به آثار امثال«اردلان سرفراز» و«ایرج جنتی‌عطایی» را ندارد.
نکته‌ای که می‌بایست به آن اشاره داشت این است که از«شهیار قنبری» ترانه‌سرای ارزش‌مند پیش از انقلاب تا سال 1990 هیچ‌گونه کاری با صدای خواننده‌گان مشهور پخش نشد و خواننده‌گانی چون«داریوش» و«ابی» از سال 90 بود که به همکاری با او پرداختند . در نظر بگیرید که بر فرض مثال اگر داریوش در اوایل دهه‌ی شصت به‌جای اجرای«ندیم» و«روزگار نامهربان»، فرضن ترانه‌هایی چون«لالادیگه بسه گل لاله» و یا «دل‌ریخته»ی شهیار قنبری را اجرا می‌کرد، چه اندازه می‌توانست موثرتر باشد.

در یک تک‌تراک، داریوش در اوایل دهه‌ی شصت، ترانه‌ی«دل من» را اجرا می‌کند: دل من دیگه خطا نکن، با غریبه‌ها وفا نکن...
این ترانه نیز حکایت جالبی دارد.

در کاور آلبوم«آهای مردم دنیا» که در سال 1993 منتشر شد و مجموعه‌ای از گلچین آثار داریوش را جای داده بود، نام سراینده‌ی ترانه‌ی«دل من» به‌اشتباه «ایرج رزمجو» آورده شده است. حتا در سایت داریوش نیز این نام اشتباهی به‌عنوان سراینده‌ی ترانه آورده شده بود. لذا برای رفع شبهه و با توجه به این که خانم هما میرافشار در مصاحبه‌ای، خود را سراینده‌ی ترانه‌ی «دل من » می‌دانست، موضوع را با فرید زولاند در میان گذاشتم. جالب این جاست که در کاور دیگری فرید زولاند را آهنگ‌ساز ترانه‌ی«دل من» معرفی کرده بودند.

«فرید زولاند» در رابطه با ترانه‌ی«دل من» برای من این‌گونه نوشت:

"دل‌من" آهنگ‌ساز"محمد حیدری" و ترانه‌سرا"هما میرافشار" می‌باشد و در سال 1981 این آهنگ را داریوش با یاد"حسن خیاط باشی" خوانده که البته آقای خیاط باشی قبلن در ایران اجرا کرده بود.

«دل من» سومین اجرای بازخوانی داریوش پس از«مسبب» و«زهره» نیز محسوب می‌شد.

در سال 1983 یا همان 1362 داریوش دست به ابتکار تازه‌ای می‌زند. داریوش در آلبومی تحت نام «خاک خوب من » که به آهنگ‌سازی بابک افشارساخته شده بود، دست به اجرای کارهای سنتی می‌زند و«بابک افشار» نیز در تنظیم این آلبوم از سازهای سنتی بهره می‌جوید. در این آلبوم کارهای زیر موجود است: « بهار خاموش»، «نفرین بر دشمن»، «گذری بر شبانه»، «خسته‌ام»، «کارون»، «هو علی مدد»، «سلام».

نکته‌ی جالب در رابطه با این آلبوم این بود که تنها یک ترانه‌ی به‌روز در مجموع این آلبوم موجود بود و آن ترانه نیز ترانه‌ی«سلام» یا همان«خاک خوب من» بود که توسط عباس مرادی نوشته شده بود.

سلام ای خاک خوب مهربانی، درفش سرفراز کاویانی

اما از شش ترانه‌ی دیگر این آلبوم دو شعر از احمد شاملو، یک شعر از کارو، یک شعر از باباطاهر و یک ترانه‌ی قدیمی از اردلان سرفراز بود که در اختیار«بابک افشار» به امانت باقی مانده بود.

نکته‌ای دیگر این که در ابتدای یکی از آهنگ‌های این آلبوم، ترانه‌ای به‌نام «هوعلی مدد» نیز توسط داریوش اجرا شده است. اما نکته‌ی جالب این‌جاست که این آهنگ پیش از انقلاب توسط خانم رامش اجرا شده بود و نکته‌ی دیگر این که ملودی اجراشده توسط خانم رامش، دقیقن همان ملودی «گذری بر شبانه» است که داریوش خوانده است. به عبارتی دیگر«بابک افشار»، ملودی را که یک بار خانم رامش اجرا کرده بود در اختیار داریوش قرار داد.

داریوش در چهاردهم اکتبر 1985 برابر با بیست‌وپنجم مهر 1364 کنسرتی را در«پالاس» برگزار کرد که طی آن بیش‌تر کارهای موجود در آلبوم«خاک خوب من» را بر روی صحنه اجرا نمود.

در سال 1363 آلبومی مشترک توسط داریوش و ابی و هایده منتشر می‌شود. از داریوش در این آلبوم ترانه‌ی«تکیه بر باد» و«دل من» جای می‌گیرد.

در سال 1363 داریوش همکاری مجدد خود با فرید زولاند و اردلان سرفراز را از سر می‌گیرد. در جدید‌ترین همکاری ترانه‌ی«نازنین» ضبط می‌شود و در نوروز 1364 از شوی تلویزیونی«جام جم» پخش می‌شود.

نکته‌ی بسیار مهم این است که آلبومی که در حال حاضر با نام نازنین با صدای«داریوش» در بازار موجود است، آلبومی است که در واقع شرکت‌های موسیقیایی لس‌انجلس در سال 1990 ترکیب و منتشر کرده‌اند. درواقع هرکدام از ترانه‌های موجود در این آلبوم، به شکل دو ترانه و همراه با آثار خواننده‌گان دیگر عرضه شده‌اند. در واقع آلبومی با حضور یک آهنگ‌ساز و چند خواننده منتشر می‌شد. برای مثال در سال 1364 ترانه‌های«یاس پرپر» و«فدایی وطن» در یک آلبوم منتشر گردید.

ترانه‌های«آینه» و«نیایش» در آلبوم دلبر به آهنگ‌سازی«فرید زولاند» و با حضور داریوش، ابی و معین در زمستان سال 1366 منتشر شد.

ترانه‌ی«لالایی» در آلبوم هزارویک شب به آهنگ‌سازی«فرید زولاند» و با حضور هایده، معین، ابی و داریوش و در سال 1366 منتشر شد.

ترانه‌های«سرگردون» و «مرا به خانه‌ام ببر» در سال 1369 در آلبوم مرا به خانه‌ام ببر که ساخته‌ی آرمیک و سروده‌های ایرج جنتی‌عطایی بود، وارد بازار گشت. اما همان‌گونه که مشاهده می‌کنید کلیه‌ی این ترانه‌ها امروزه روز در قالب یک آلبوم و تحت نام«نازنین» در بازار موجود می‌باشد.

نکات موجود در باره‌ی ترانه‌های موجود در آلبوم نازنین

ترانه‌ی«سرگردان» این‌بار با تنظیم آرمیک بازخوانی می‌شود.

ترانه‌ی «یاس پرپر» سروده‌ی هما میرافشار به موضوع جنگ ایران و عراق می‌پردازد و شاعر به حماسه‌آفرینی سربازان وطن اشاره‌ای می‌کند.
در دوران جنگ ایران و عراق، داریوش به موضوع جنگ نیز در کارهایش پرداخت و ترانه‌هایی چون«بمان مادر»، «یاس پرپر» و«کارون» را در این زمینه اجرا کرد.

ترانه‌ی«حادثه» یکی از اشعار عرفانی اردلان سرفراز محسوب می‌شود که ملودی جاودانه‌ی فرید زولاند وتنظیم ماندگار آندرانیک این اثر را به یکی از ماناترین آثار تولیدشده در غربت تبدیل کرده است.

بسیاری از ترانه‌های موجود در آلبوم«نازنین»،  توسط «نادر رفیعی» به‌شکل ویدیو فیلم‌برداری و ضبط شد.

نامه به وطن
کلام: سید اشرف‌الدین حسینی
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1359
مطلع: یاران منشینید خموش ایران در سایه‌ی دار است
زیر ساطور تبه‌کاران است منشینید خموش

پند حافظ
کلام: حافظ
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1359
مطلع: این چه شوری است که در دور قمر می‌بینم
همه آفاق پر از فتنه و شر می‌بینم

ولایت
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1359
مطلع:
ای همه شعر و حکایت ای بزرگ ای بی‌نهایت
ای همه دارو ندارم اعتبارم ای ولایت

گره کور
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1359
مطلع: کلاف سرنوشت من سر درگم همیشه
طلسم کور این گره یه لحظه وا نمی‌شه

ندیم

کلام: ایرج رزمجو
ملودی: صادق نوجوکی
تنظیم: ناصر چشم آذر
انتشار: 1361
مطلع: ای ندیم روز و شب‌ام، ای همدم دیرین من
ای نشان عشق و وفا، ای مایه‌ی تسکین من 

روزگار نامهربان
کلام: ایرج رزمجو
ملودی و تنظیم: صادق نوجوکی
انتشار : 1361
مطلع: زنده‌گی ای روزگار ای چرخ گردون
توی سینه قلبمو این‌قدر نلرزون

نشانی از تو می‌بینم
کلام: ایرج رزمجو
ملودی و تنظیم: صادق نوجوکی
انتشار: 1361
مطلع: نمی‌دانی که من در هر ستاره که مه را تا سحر یار و ندیم است
و یا در چهره‌ی سرخ شقایق که خود بازیچه‌ی دست نسیم است

دل من
کلام: هما میر افشار
ملودی: محمد حیدری
تنظیم: آندرانیک

 انتشار: 1363
مطلع: دل من دیگه خطا نکن
با غریبه‌ها وفا نکن

بهار خاموش
کلام: احمد شاملو
ملودی و تنظیم: بابک افشار
انتشار: 1362
مطلع: برآن فانوس کش دستی نیفروخت
بر آن دوکی که بر رف بی‌صدا ماند

نفرین بر دشمن
کلام: باباطاهر
ملودی و تنظیم: بابک افشار
انتشار: 1362
مطلع: خدایا این وطن ماوای مایه

گذری بر شبانه
کلام: احمد شاملو
ملودی و تنظیم: بابک افشار
انتشار: 1362
مطلع: نه دود از کومه‌ای برخاست در ده
نه چوپانی به صحرا دم به نی داد

خسته‌ام
کلام: اردلان سرفراز
ملودی و تنظیم: بابک افشار
انتشار: 1362
مطلع: محبس خویشتن من‌ام از این حصار خسته‌ام
من همه تن انا‌الحق‌ام، کجاست دار خسته‌ام

کارون
کلام: کارو
ملودی و تنظیم: بابک افشار
انتشار: 1362
مطلع: ای مقصد آزاده‌گی پر باز کن
کارون صدای‌ات می‌زند پرواز کن

سلام ( خاک خوب من )
کلام: عباس مرادی
ملودی و تنظیم: بابک افشار
انتشار: 1362
مطلع: سلام ای خاک خوب مهربانی، درفش سرفراز کاویانی
سلام ای گمشده در بودن خویش، به یغما رفته هم آیین و هم کیش

 تکیه بر باد
کلام: لیلا کسرا
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1363
مطلع: به خیال‌ام که تو دنیا واسه تو عزیزترین‌ام
آسمون‌ها زیر پامه اگه با تو رو زمین‌ام

مرا به خانه‌ام ببر
کلام: ایرج جنتی عطایی
ملودی و تنظیم: آرمیک
انتشار: 1369
مطلع: شب آشیانه شب‌زده، چکاوک شکسته پر
رسیده‌ام به ناکجا، مرا به خانه‌ام ببر

نازنین
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: 1364
مطلع: ای نازنین! ای نازنین! در آِینه ما را ببین
از شرم این صدچهره‌ها در آینه افتاده چین

آینه
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آرمن
انتشار: 1366
مطلع:
رو می‌کنم به آینه، رو به خودم داد می‌زنم
ببین چه‌قدر حقیر شده اوج بلند بودن‌ام

حادثه
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1364
مطلع: گفتم تو چرا دورتر از خواب و سرابی خواب و سرابی
گفتی که من‌ام با تو ولیکن تو نقابی اما تو نقابی

لالایی
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1366
مطلع :
لالا لا لا گل زیره، بابا دستاش به زنجیره
میگه هرگز نگو دیره، که هر روز روز تقدیره

نیایش
کلام: اردلان سرفراز
ملودی: فرید زولاند
تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: 1366
مطلع: خدایا خدایم آه ای خدایم
صدایت می‌زنم بشنو صدایم

سرگردان
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی: منوچهر چشم آذر
تنظیم: آرمیک
انتشار: 1369
مطلع: از عذاب جاده خسته نرسیده و رسیده
آهی از سر رسیدن نکشیده و کشیده

جنگل جاری
کلام: ایرج جنتی‌عطایی
ملودی: عارف قزوینی
تنظیم: منوچهر چشم‌آذر
انتشار: 1364
مطلع: در این حریم شبانه ستم گرفته
در این شب خوف و خاکستر که غم گرفته

یاس پرپر
کلام: هما میر افشار
ملودی و تنظیم: آندرانیک
انتشار: 1364
مطلع:
لالایی لالایی لالایی عزیز نازنین من لالایی
بخواب این آخرین خواب تو شیرین، پس از این قهرمان قصه‌هایی

فدایی وطن
کلام: مسعود امینی
ملودی و تنظیم: کاظم رزازان
انتشار: 1364
مطلع: وطن این‌جا کسی فکر کسی نیست
اگه از گشنه‌گی الان بمیری، برای بردن نعش‌ات یکی نیست

پی‌نوشت:

یک) با نهایت سپاس از دوست گرامی خانم«آنسه امیری» به دلیل برقراری تماس با استاد« بابک افشار» و طرح پرسش‌های من در رابطه با سال انتشار آلبوم«خاک خوب من» و«خاک خسته».

دو) تشکر همیشه‌گی از«بابک»عزیز، بابت ارسال عکس نخست.

سه) با نهایت سپاس از دوست نازنین«مجتبا توفان‌زاده» که کاور واقعی آلبوم«مرا به خانه‌ام ببر» را برای‌ام ارسال نمود.

بخش چهارم این بیوگرافی را از این قسمت دنبال کنید